OCD là gì? 10 biểu hiện của bệnh OCD có thể bạn chưa biết

Trong nhiều năm gần đây, OCD đang có xu hướng trở thành một khái niệm phổ biến để nói về các căn bệnh liên quan đến sự lo âu. Vậy rốt cuộc OCD là gì? Vì sao ngày càng có nhiều người mắc hội chứng OCD? Làm sao để nhận biết kịp thời và có thể chữa trị bằng cách nào? Tất tần tật những thắc mắc này sẽ được Coolmate giúp bạn trả lời trong phần dưới đây của bài viết. Cùng nhau tham khảo nhé!

1. OCD là gì

Bạn có biết OCD là gì không 

Có phải bạn đang không ngừng tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi này phải không? Có điều này không biết bạn đã biết chưa, OCD chính là viết tắt của thuật ngữ Obsessive - Compulsive Disorder. Giải thích một cách đơn giản và dễ hiểu nhất thì OCD là một kiểu rối loạn về mặt tâm lý mãn tính, hình thành và tồn tại trong một khoảng thời gian dài, có ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của người bệnh. 

2. OCD là bệnh gì 

OCD cũng là một loại bệnh về tâm lý. Tuy người bệnh vẫn ý thức được việc làm của mình là vô nghĩa, thừa thãi nhưng họ lại không thể kiểm soát được bản thân mà cứ hành động như thế liên tục. 

Theo kết quả thống kê của các viện nghiên cứu tâm lý, các bệnh nhân mắc OCD thường gặp chung các vấn đề như: lo sợ bị nhiễm khuẩn, luôn trong trạng thái bất an, cảm thấy thiếu an toàn hoặc thường xuyên sắp xếp đồ đạc chỉn chu thái quá,... 

3. Nguyên nhân dẫn đến khởi phát bệnh OCD 

OCD khởi phát do nhiều nguyên nhân khác nhau 

Bệnh OCD hay còn gọi là hội chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế xuất phát bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Người bệnh có thể mắc bệnh do nhiều lý do kết hợp với nhau. Và theo nhận định của các nhà tâm thần học, những nguyên nhân chính dẫn đến căn bệnh OCD là: 

• Về mặt sinh học: khi não hoặc cơ thể có những thay đổi bất thường cũng có thể khiến người bệnh thay đổi tâm lý, bị ám ảnh và dẫn đến việc thực hiện những hành động thừa thãi một cách cưỡng chế

• Về yếu tố môi trường: sau khi thực hiện nhiều nghiên cứu, các bác sĩ cho biết OCD có thể xuất phát từ những hành vi được thực hiện trong một thời gian dài và tạo thành một thói quen. Ví dụ như, thường xuyên kiểm tra việc bật/ tắt bếp

• Các vấn đề khác: có thể người bệnh có những ý nghĩ hoang tưởng và nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do sự thiếu hụt Serotonin - một chất hóa học rất cần thiết cho não bộ. Bên cạnh đó, các bác sĩ cũng chỉ ra rằng, trẻ em bị nhiễm liên cầu khuẩn tán huyết beta và liên cầu nhóm A có khả năng mắc bệnh cao hơn so với những trẻ bình thường khác

• Yếu tố di truyền: nếu trong gia đình có người thân từng bị rối loạn về mặt tâm lý thì khả năng bạn mắc bệnh cũng khá cao 

• Các vấn đề về cuộc sống: với những người nhạy cảm, hay có những phản ứng mạnh mẽ khi phải đối diện với những sự việc căng thẳng thì nguy cơ mắc bệnh OCD khá cao. Bởi chính những phản ứng này là nguyên nhân làm xuất hiện những ý nghĩ xâm chiếm đời sống tinh thần, khiến cho người bệnh cảm thấy mệt mỏi, bất lực. Đồng thời khiến họ phải thực hiện những hành vi mang tính ép buộc. 

• Cuối cùng, tuy chưa có kết luận chính xác nhưng theo các bác sĩ, phụ nữ ở thời kỳ mang bầu hoặc vừa trải qua quá trình sinh con thường có khả năng mắc bệnh cao hơn

4. Đặc điểm của hội chứng OCD 

Hầu hết, những người mắc phải hội chứng OCD đều có những đặc điểm dưới đây: 

• Thường xuyên tưởng tượng về những hình ảnh đồi trụy hoặc bạo lực 

• Sợ làm những hành động xấu hổ hoặc làm hại bản thân và người khác 

• Có yêu cầu cao trong việc thiết lập trật tự cho mọi thứ 

• Hoặc sạch sẽ thái quá hoặc tự tạo nên một không gian sống bừa bộn, bẩn thỉu 

• Thường tỉnh giấc giữa đêm và lo sợ rồi đi kiểm tra cửa nhà đã khóa chưa, các thiết bị điện trong nhà đã tắt hay chưa 

• Đếm số cầu thang, cửa sổ hoặc bất kỳ sự vật gì xung quanh mình một cách vô thức 

• Tự nói chuyện với chính mình nhiều lần 

• Luôn để bản thân bị chi phối bởi những suy nghĩ và hành động vô nghĩa 

• Trong một số trường hợp đặc biệt, bệnh nhân sẽ có những hành động bất thường như nhún vai, cau mày hay khịt mũi liên tục như để tự tạo cảm giác an toàn cho bản thân mình

5. 10 biểu hiện của bệnh OCD có thể bạn chưa biết 

Nếu bạn chưa biết thì những điều sắp được chia sẻ dưới đây chính là biểu hiện của bệnh OCD, bạn có thể tham khảo để biết thêm về những người xung quanh mình nhé!

5.1 Thói quen rửa tay quá kỹ và quá thường xuyên 

Biểu hiện của người mắc hội chứng OCD 

Những người mắc bệnh OCD luôn cảm thấy sợ bẩn và thường xuyên rửa tay với dung dịch khử trùng vì họ nghĩ có thể sẽ lây bệnh từ những thứ mình chạm vào. Luôn nghĩ đến vi trùng, mầm bệnh ngay cả khi đang rửa tay Có thói quen rửa tay nhiều lần, vệ sinh kỹ từng móng tay Sợ hãi và nghi ngờ mầm bệnh ở khắp mọi nơi dù không có cơ sở nào 

5.2 Dọn dẹp nhà cửa theo nguyên tắc thái quá 

Một trong những biểu hiện điển hình của người mắc OCD là luôn đặt ra những nguyên tắc cứng nhắc trong việc dọn dẹp nhà cửa. Ví dụ như:

• Quy định mỗi ngày dọn phòng một lần, đồ đạc phải để đúng chỗ, mọi ngóc ngách đều phải thật sạch sẽ 

• Không thể bỏ qua việc dọn dẹp dù mệt mỏi 

• Sắm sửa nhiều dụng cụ vệ sinh để làm sạch ngôi nhà một cách tuyệt đối 

• Cảm thấy khó chịu, không thoải mái, sợ hãi, lo lắng khi không dọn dẹp theo đúng nguyên tắc 

5.3 Luôn trong tình trạng bất an, thường xuyên kiểm tra mọi thứ 

Biểu hiện của người mắc hội chứng OCD 

Biểu hiện cụ thể của tình trạng này là cho dù bạn đã hoàn thành xong một việc nào đó rồi nhưng vẫn không yên tâm, vẫn phải quay đi quay lại nhiều lần để kiểm tra. Cụ thể như:Mất thời gian vào việc kiểm tra các thiết bị điện, van nước, ổ khóa trước khi đi ngủ hoặc ra khỏi nhà Tần suất kiểm tra mọi thứ này diễn ra hơn 3 lần cho dù bạn vừa làm xong Luôn kiểm tra cẩn thận mọi thứ thật nhiều lần vì cảm thấy bất an, sợ hãi có thể sẽ xảy ra sai sót nào đó Khó chịu, lo lắng khi chưa kiểm tra được mọi thứ theo đúng số lần bản thân tự quy định

5.4 Có nỗi sợ về những con số 

Biểu hiện cụ thể là: 

• Bạn luôn bị thôi thúc việc đếm số mọi sự vật xung quanh như số bậc cầu thang, số người trong phòng, số tầng của một ngôi nhà,... 

• Cảm thấy bất an nếu con số dừng lại ở mức độ mà theo bạn là số không may mắn, bạn sẽ suy nghĩ về những rủi ro trong nhiều giờ, thậm chí là nhiều ngày

5.5 Sợ hãi bạo lực một cách quá mức 

Bạo lực mà vấn đề mà hầu hết chúng ta đều cảm thấy sợ hãi. Tuy nhiên, với những người mắc hội chứng OCD thì nỗi sợ diễn ra quá mức. Họ có những ám ảnh như:

• Tưởng tượng ra cảnh người thân hoặc chính mình sẽ bị bạo hành quá đáng khi không may làm sai hoặc mắc phải lỗi nào đó 

• Sợ hãi con mình sẽ bị bạn bè, người xấu, thậm chí là cô giáo đánh đập 

• Những lúc đi qua chỗ vắng người họ sẽ nghĩ đến cảnh bản thân bị xâm hại tình dục hoặc cướp bóc 

Chính những nỗi sợ này khiến họ đưa ra các hành vi cưỡng chế như liên tục gọi điện thoại cho người thân để chắc chắn họ đang an toàn. Hoặc chính những người mắc OCD sẽ sợ hãi mà không dám ra khỏi nhà hay đến những địa điểm công cộng. 

5.6 Ám ảnh về tình dục 

Biểu hiện của người mắc hội chứng OCD 

Những biểu hiện cho thấy bạn đang mắc phải những ám ảnh về tình dục là trong suy nghĩ của bạn xuất hiện ý muốn quan hệ tình dục hoặc tự tưởng tượng ra cảnh quan hệ tình dục với: Một ai đó quyến rũ nhưng bạn không hề quen biết Với trẻ em hoặc người cùng giới với mình Với một đồng nghiệp hoặc khách hàng của mình 

5.7 Luôn lo sợ và dằn vặt về các mối quan hệ 

Biểu hiện của người mắc hội chứng OCD 

Với những người mắc hội chứng OCD thì chỉ với một tình huống hay xung đột nhỏ với người mình quý mến cũng đã đủ để khiến họ tự dằn vặt mình. Họ bị ám ảnh đến mức nóng lòng muốn biết suy nghĩ của đối phương như thế nào. Thậm chí, họ ăn không ngon ngủ không yên, liên tục trách cứ bản thân khi:

• Có những nhận xét không tốt về người khác 

• Có hành động sai lầm với người khác nhưng lại không thể tìm cách nào để sửa lỗi 

• Cảm thấy bản thân thật xấu xa khi lỡ nặng lời với người thân trong gia đình

5.8 Luôn có xu hướng tìm kiếm sự an toàn 

Để khiến bản thân có cảm giác an toàn, người bệnh OCD luôn hỏi ý kiến của những người xung quanh họ. Bạn chớ đánh đồng giữa việc tham khảo ý kiến với hoài nghi về quyết định của mình nhé. Bởi với người có hội chứng OCD thì việc trưng cầu ý kiến này là cách để giúp họ cảm thấy an tâm về việc mình sắp làm. 

Họ hỏi rất nhiều và liên tục lặp đi lặp lại về vấn đề của mình. 

5.9 Có khả năng tổ chức tốt 

Hầu hết, những người bệnh OCD đều là những người có tính cầu toàn cao, khả năng tổ chức cực kỳ đáng nể. Họ không ngại dành hàng giờ chỉ để quan tâm và thực hiện chỉn chu những tiểu tiết. Với họ mọi thứ phải tuyệt đối, chính xác về số lượng và vị trí, không được có bất kỳ sai số nào. 

Họ sẵn sàng làm việc liên tục, không cần nghỉ ngơi, tập trung cao độ vào công việc đến mức đôi lúc khiến người khác phải cảm thấy khó chịu vì sự cầu kỳ ấy. 

5.10 Ghét chính bản thân mình 

Người mắc hội chứng OCD thường ghét chính mình 

Đây là một trong những dấu hiệu có liên quan đến mặc cảm ngoại hình Body Dysmorphic Disorder. Điều này có nghĩa là bạn luôn trong trạng thái chán ghét chính mình, nghĩ mình quá xấu, ngoại hình không hoàn hảo. Hoặc một số người thì thường xuyên lo sợ về mức độ sạch sẽ của cơ thể. Trên thực tế đã không ít người vì chứng rối loạn này mà đã tìm đến các bệnh viện thẩm mỹ để giải quyết vấn đề. 

• Bạn không bao giờ tin vào những lời khen của người khác về ngoại hình của mình 

• Dành nhiều giờ đồng hồ để ngắm mình trong gương và luôn thấy cơ thể mình không bình thường 

• Bạn không tự tin, thậm chí là tránh giao tiếp vì cho rằng mình quá xấu xí 

6. Bệnh OCD có nguy hiểm không? 

Nhiều người thắc mắc về mức độ nguy hiểm của OCD 

Sẽ rất khó để khẳng định cụ thể về mức độ nguy hiểm do OCD mang đến cho người bệnh. Trong bài viết này chúng tôi sẽ liệt kê những vấn đề mà người OCD sẽ gặp phải, từ đó bạn chủ động đánh giá về mức độ nguy hiểm nhé!

• Ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình học tập, chất lượng công việc cũng giảm sút, các mối quan hệ cũng có xu hướng tệ đi 

• Dẫn đến những thay đổi về ngoại hình 

• Có thể sẽ làm hại đến bản thân hoặc những người xung quanh, khả năng này không cao 

• Dễ xảy ra những xung đột không đáng có với mọi người 

• Đời sống tình dục bất thường 

• Có khả năng mắc chứng trầm cảm 

7. Các cách điều trị bệnh OCD

Theo các chuyên gia, bác sĩ tâm lý, bệnh OCD có thể điều trị bằng cách sử dụng thuốc kết hợp liệu pháp tâm lý. 

7.1 Điều trị OCD bằng thuốc 

Bệnh nhân OCD nên đến thăm khám để được các bác sĩ kiểm tra, tư vấn và kê toa thuốc đúng với tình hình để giúp người bệnh kiểm soát ám ảnh và không có những hành vi cưỡng chế 

7.2 Điều trị OCD bằng liệu pháp tâm lý 

Phương pháp này nhằm giúp người bệnh nhận thức đúng hơn và tìm được thói quen trong tiềm thức gây bệnh. Từ đó, liệu pháp tâm lý sẽ tập cho bạn cách để suy nghĩ và có hành động khác trong tình huống tương tự. Khi bạn không còn kiểu suy nghĩ và lối hành động theo cách cũ nữa có nghĩa là OCD đã được chữa khỏi. 

7.3 Kiểm soát triệu chứng OCD bằng hành vi tích cực 

Ngoài ra, những thói quen sinh hoạt và lối sống tích cực dưới đây cũng có tác dụng giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh OCD, cụ thể là: 

• Chủ động chia sẻ với bác sĩ về những điều khác lạ của mình

• Tập thể dục thường xuyên 

• Lắng nghe và thực hiện đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ, không tự ý đổi các loại thuốc  

Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến bệnh OCD mà chúng tôi muốn chia sẻ với mọi người. Mong rằng sau khi đọc xong bài viết này bạn đã biết được OCD là gì, bệnh OCD có nghiêm trọng không và được chữa trị như thế nào. 

Chúc bạn luôn sống vui khỏe nhé!

“Coolmate - Nơi mua sắm đáng tin cậy dành cho nam giới”