Căng cơ bắp chân là tình trạng phổ biến, gây đau nhức và ảnh hưởng đến vận động. Việc hiểu rõ nguyên nhân và triệu chứng giúp bạn xử lý kịp thời, tránh chấn thương nghiêm trọng. Bài viết, Coolmate này sẽ hướng dẫn cách khắc phục hiệu quả và phương pháp phòng ngừa đơn giản.
1. Căng cơ bắp chân là gì?
Cơ bắp chân gồm hai nhóm cơ chính: cơ bụng chân và cơ dép, đóng vai trò quan trọng trong việc di chuyển và giữ thăng bằng. Khi hoạt động, các cơ này phải chịu lực lớn, đặc biệt trong các bài tập chạy, nhảy hoặc leo cầu thang.
Căng cơ bắp chân là tình trạng các sợi cơ bị kéo căng quá mức, gây đau nhức, co cứng và khó khăn khi vận động. Nếu không xử lý đúng cách, tình trạng này có thể dẫn đến chấn thương nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến khả năng di chuyển.
Căng cơ bắp chân là tình trạng các sợi cơ bị kéo căng quá mức
2. Triệu chứng của căng cơ bắp chân
Khi bị căng cơ bắp chân, cơ thể sẽ xuất hiện nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến khả năng vận động. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến giúp bạn nhận biết tình trạng này sớm.
- Đau nhức: Cơn đau có thể âm ỉ hoặc đau nhói, thường xuất hiện đột ngột hoặc tăng lên khi vận động. Đau có thể lan xuống bàn chân hoặc lên đùi, gây khó chịu khi di chuyển.
- Co cứng cơ: Cơ bắp chân bị căng cứng, gây khó khăn khi duỗi thẳng chân hoặc kiễng chân. Việc đi lại hoặc thực hiện các động tác co duỗi trở nên hạn chế và đau đớn.
- Sưng tấy và bầm tím: Vùng bắp chân có thể sưng lên do tổn thương mô cơ, kèm theo vết bầm tím. Tình trạng này xảy ra do vỡ các mạch máu nhỏ bên trong cơ, làm xuất huyết dưới da.
- Tê ngứa: Một số trường hợp có cảm giác tê hoặc ngứa ran ở bắp chân, đặc biệt khi cơ bị chèn ép. Điều này có thể đi kèm với hiện tượng chuột rút, làm giảm khả năng vận động.
Khi bị căng cơ bắp chân, cơ thể sẽ xuất hiện nhiều triệu chứng khó chịu
3. Nguyên Nhân Gây Căng Cơ Bắp Chân
Vận động quá sức
Tập luyện cường độ cao như chạy đường dài, nhảy cao hoặc thực hiện các động tác dồn lực quá mức lên bắp chân có thể khiến cơ bị kéo căng. Khi cơ bắp hoạt động liên tục mà không có thời gian phục hồi, sợi cơ dễ bị tổn thương. Đặc biệt, những người mới tập hoặc thay đổi cường độ tập đột ngột càng dễ gặp phải tình trạng này. Nghỉ ngơi hợp lý và tăng cường sức mạnh cơ bắp giúp hạn chế nguy cơ căng cơ.
Tập luyện cường độ cao có thể khiến cơ bị kéo căng
Khởi động không kỹ
Không làm nóng cơ trước khi tập hoặc không giãn cơ sau khi tập khiến cơ chưa sẵn sàng chịu lực, làm tăng nguy cơ chấn thương. Khởi động giúp tăng lưu thông máu, làm mềm cơ, giúp chúng thích nghi với cường độ vận động. Việc giãn cơ sau khi tập giúp giảm căng thẳng lên các sợi cơ, hạn chế tình trạng đau nhức và căng cứng. Nếu bỏ qua bước này, cơ dễ bị kéo căng hoặc rách do hoạt động quá sức.
Không làm nóng cơ trước khi tập khiến cơ chưa sẵn sàng chịu lực
Chấn thương trực tiếp
Các cú va chạm mạnh, té ngã hoặc chịu tác động đột ngột vào bắp chân có thể gây tổn thương cơ nghiêm trọng. Một số chấn thương nhẹ chỉ gây đau nhức tạm thời, nhưng những chấn thương nặng có thể dẫn đến rách cơ, tụ máu hoặc viêm gân.
Nếu không được xử lý đúng cách, tổn thương có thể kéo dài, ảnh hưởng đến khả năng di chuyển. Khi gặp chấn thương nghiêm trọng, cần nghỉ ngơi và đến bác sĩ để được kiểm tra kịp thời.
Các cú va chạm mạnh, té ngã có thể gây tổn thương cơ nghiêm trọng
Các yếu tố làm tăng nguy cơ căng cơ bắp chân
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ căng cơ bắp chân mà bạn cần lưu ý. Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp bạn phòng tránh chấn thương hiệu quả hơn.
- Tuổi tác: Cơ bắp và gân trở nên kém đàn hồi theo thời gian, dễ bị chấn thương hơn.
- Thừa cân: Trọng lượng cơ thể lớn gây áp lực lên bắp chân, làm tăng nguy cơ căng cơ.
- Bệnh lý: Một số vấn đề về mạch máu, thần kinh có thể làm cơ bắp dễ bị tổn thương.
- Giày dép không phù hợp: Giày chật, đế cứng hoặc giày cao gót có thể ảnh hưởng đến dáng đi và làm căng cơ bắp chân.
- Phụ nữ mang thai: Sự thay đổi cân nặng và nội tiết tố làm tăng áp lực lên bắp chân, dễ gây căng cơ.
Trọng lượng cơ thể lớn làm tăng nguy cơ căng cơ
4. Cách khắc phục căng cơ bắp chân
Các phương pháp giảm đau tại nhà
Nếu bạn bị đau cơ sau khi tập luyện, hãy áp dụng các biện pháp sau để giảm đau và giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn. Những cách đơn giản này sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn.
- Chườm đá: Dùng túi đá chườm lên vùng bị đau trong 15-20 phút, lặp lại vài lần trong ngày để giảm viêm và sưng.
- Kéo giãn cơ nhẹ nhàng: Thực hiện các bài tập kéo giãn nhẹ nhàng để giúp cơ bắp thư giãn và phục hồi nhanh hơn.
- Xoa bóp nhẹ nhàng: Massage vùng cơ bị căng để tăng tuần hoàn máu, giảm đau và hạn chế co cứng cơ.
- Sử dụng thuốc giảm đau: Có thể dùng thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen hoặc paracetamol theo hướng dẫn của bác sĩ.
Massage vùng cơ bị căng để tăng tuần hoàn máu, giảm đau cơ
Phẫu thuật
Phẫu thuật chỉ áp dụng cho các trường hợp căng cơ nghiêm trọng, khi có rách cơ hoặc tổn thương nặng. Bác sĩ có thể khâu nối lại sợi cơ bị rách, loại bỏ tụ máu hoặc sửa chữa tổn thương khác. Sau phẫu thuật, người bệnh cần thời gian nghỉ ngơi và tập vật lý trị liệu để phục hồi hoàn toàn.
Phẫu thuật chỉ áp dụng cho các trường hợp căng cơ nghiêm trọng
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu cơn đau không thuyên giảm hoặc có dấu hiệu bất thường, bạn nên đi khám để tránh biến chứng. Dưới đây là một số trường hợp cần gặp bác sĩ ngay.
- Đau dữ dội, không giảm sau vài ngày chăm sóc tại nhà.
- Vùng bắp chân sưng to, bầm tím nghiêm trọng hoặc có dấu hiệu viêm nhiễm.
- Gặp khó khăn khi đi lại, vận động hoặc không thể chịu lực trên chân bị đau.
- Nghi ngờ bị rách cơ, có cảm giác lỏng lẻo hoặc yếu hẳn ở vùng bắp chân.
Nếu cơn đau không thuyên giảm hoặc có dấu hiệu bất thường, bạn nên đi khám
5. Cách phòng ngừa căng cơ bắp chân
Để tránh căng cơ bắp chân, bạn nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau. Những thói quen đơn giản này sẽ giúp giảm nguy cơ chấn thương và duy trì sức khỏe cơ bắp.
- Khởi động kỹ trước khi tập luyện: Làm nóng cơ bắp bằng các bài tập nhẹ như xoay khớp cổ chân, căng duỗi cơ để giảm nguy cơ chấn thương.
- Lắng nghe cơ thể: Không nên tập luyện quá sức, cần nghỉ ngơi khi cảm thấy đau nhức hoặc căng cơ bất thường.
- Duy trì cân bằng điện giải: Uống đủ nước và bổ sung khoáng chất như kali, magie giúp ngăn ngừa chuột rút và căng cơ.
- Sử dụng giày dép phù hợp: Chọn giày có đế êm, hỗ trợ tốt cho bàn chân, tránh giày cao gót hoặc giày quá chật gây áp lực lên cơ bắp chân.
- Tăng cường sức mạnh bắp chân: Thực hiện các bài tập như nâng gót chân, gập gối giúp cơ bắp chân khỏe hơn và linh hoạt hơn.
Khởi động kỹ trước khi tập luyện để giảm nguy cơ chấn thương
Căng cơ bắp chân tuy phổ biến nhưng có thể phòng tránh và điều trị hiệu quả nếu áp dụng đúng phương pháp. Hãy quan tâm đến cơ thể, khởi động kỹ trước khi tập, sử dụng giày dép phù hợp và duy trì lối sống lành mạnh để giảm nguy cơ chấn thương. Nếu gặp triệu chứng nghiêm trọng, đừng ngần ngại đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
