Chơi thể thao là một thói quen tốt giúp rèn luyện sức khỏe, nâng cao thể chất. Vậy cầu lông và lợi ích của cầu lông là gì? Luật chơi cầu lông như thế nào? Trong bài viết này, hãy cùng Coolmate tìm hiểu bộ môn thể thao này ngay nhé!
Cầu lông là gì?
Khái niệm cầu lông khá dễ hiểu. Cầu lông là bộ môn thể thao thi đấu trên một khu vực sân hình chữ nhật, được chia ra bằng các vạch kẻ và tấm lưới ngăn ở giữa. Người tham gia chơi sẽ dùng vợt để thi đấu, ghi điểm bằng cách đưa quả cầu qua lưới và chạm đất trong phần sân của đối thủ.
Vậy cầu lông có từ bao giờ? Bộ môn cầu lông được sáng tạo vào thế kỉ 18 tại British India - một vùng thuộc địa của Anh. Đến năm 1992, cầu lông chính thức trở thành một bộ môn thi đấu trong Thế vận hội Olympic.
Cầu lông có hai hình thức thi đấu chính: Thi đấu đơn và thi đấu đôi. Trong đó, các hình thức được chia ra gồm: Đơn nam và đơn nữ, đôi nam và đôi nữ, đôi nam nữ (1 nam đánh cặp với 1 nữ). Quả cầu sử dụng trong thi đấu cầu lông được sản xuất từ lông và có cấu tạo đặc biệt. Trọng lượng cầu khá nhẹ, bị tác động bởi gió và yếu tố ngoại cảnh khi thi đấu.
Thông thường, cầu lông thi đấu sẽ diễn ra tại các sân đấu trong nhà. Vẫn có thể chơi được cầu lông ở ngoài trời nhưng chỉ với mục đích vận động là chính.
Với những thông tin vừa rồi, chắc hẳn bạn đã hiểu được khái niệm cầu lông là gì? Tất nhiên rồi, để tham gia thi đấu cầu lông thì bạn cần nằm lòng luật chơi của bộ môn thể thao này. Tìm hiểu ngay dưới đây nhé!
Luật chơi cầu lông cơ bản
Cầu lông có những hình thức thi đấu khác nhau. Tuy nhiên, dù ở hình thức nào thì bộ môn này vẫn có những quy tắc áp dụng cho tất cả các trận đấu.
1. Quy định kích thước chuẩn của sân cầu lông
Để hiểu rõ ràng khái niệm cầu lông là gì chắc chắn bạn phải hiểu được kích thước quy chuẩn của sân cầu lông. Đây là một trong những yếu tố chuyên nghiệp trong mỗi trận đấu. Bên cạnh đó, yếu tố này còn giúp đảm bảo tính an toàn khi bạn chơi cầu lông thường xuyên như một cách nâng cao sức khỏe.
Liên đoàn Cầu lông Thế giới (Badminton World Federation - BWF) quy định kích thước chuẩn của sân cầu lông là 13,4m x 5,18m. Độ dài đường chéo tiêu chuẩn là 14,3m.
2. Quy định cột lưới
Ngoài ra, sân cầu lông cần đạt được những điều kiện sau:
-
Các đường biên, vạch kẻ của sân cần được sơn bằng màu dễ nhìn (thường là trắng hoặc vàng). Độ dày tiêu chuẩn là 40mm.
-
Cột lưới chuẩn quy định có chiều cao là 1,55m tính từ mặt sàn. Độ cao cột lưới này không thay đổi và luôn được đặt trên đường biên dọc ngoài cùng sân đánh.
-
Độ rộng tiêu chuẩn của lưới là 760 mm, dài tối thiểu 6,1m. Viền lưới trên dày 75 mm. Lưới cần được treo ở biên dọc của sân với độ cao tiêu chuẩn là 1,55m.
3. Bên nào giao cầu trước?
Người giao cầu trước sẽ được bắt đầu bằng cách tung đồng xu. Trọng tài sẽ tung đồng xu, ai là người đoán trúng mặt đồng xu sẽ trở thành người giao cầu trong lượt đấu đầu tiên. Hoặc có thể chọn phần sân trong lượt thi đấu đầu tiên.
4. Luật tính điểm của cầu lông là gì?
Trận đấu bắt đầu khi cầu được phát đi từ vị trí người giao cầu. Hai người chơi sẽ luân phiên đánh quả cầu cho đến khi cầu bị rơi, hoặc bay ra khỏi phần sân thi đấu quy định.
1 điểm sẽ được ghi cho người có thể đánh quả cầu rơi trong phần sân của đối thủ. Lúc này, hai người chơi sẽ trở lại phần sân theo quy định để bắt đầu lượt giao cầu tiếp theo. Nếu người nhận cầu ghi được điểm thì họ sẽ trở thành người giao cầu trong lượt đấu tiếp theo.
Ở cả hai hình thức thi đấu đơn và đôi, mỗi trận đấu đều sẽ gồm 3 hiệp (3 set). Đội nào thắng 2 hiệp sẽ trở thành đội chiến thắng. Số điểm của mỗi ván sẽ được quy định tùy hình thức thi đấu.
Thông thường là set 21, có nghĩa là đội nào ghi được 21 điểm trước đội đó sẽ thắng. Trong trường hợp tỷ số là 20 đều, đội nào ghi được 2 điểm liên tiếp sẽ chiến thắng. Nếu tỷ số lên đến 29 đều thì bên nào ghi được điểm 30 trước sẽ trở thành bên chiến thắng. Bên cạnh đó, điểm cũng sẽ được ghi cho một đội khi đội khác phạm lỗi, phạm luật.
5. Quy định về đổi sân
Sau khi kết thúc mỗi ván chơi mà chưa có kết quả chung cuộc thì tiến hành đổi sân. Ở hiệp đấu thứ 3, việc đổi sân sẽ được diễn ra khi một trong hai bên ghi được 11 điểm.
6. Quy định về lỗi, phạm luật trong thi đấu cầu lông là gì? Tiến trình trận đấu
Trận thi đấu cầu lông sẽ diễn ra bình thường từ hiệp 1 đến hiệp 3. Thời gian nghỉ giữa các hiệp sẽ do trọng tài quy định và không quá 5 phút. Trong trường hợp xảy ra những tình huống bất khả kháng, trọng tài có quyền quyết định có dừng trận đấu hay không và ngừng trong thời gian bao lâu. Nếu phải dừng lại, điểm số sẽ được bảo toàn cho tới khi trận đấu được tiếp tục và bắt đầu từ điểm số cũ.
Người tham gia thi đấu cầu lông không được phép có những hành động dưới đây trong quá trình tham gia thi đấu:
-
Cố tình khiến trận đấu bị dừng lại.
-
Cố tình khiến tốc độ trận đấu bị chậm lại.
-
Thái độ thi đấu thô bạo.
-
Vi phạm những lỗi chơi xấu theo quy định, những luật không được cho phép.
Luật chơi cầu lông đơn
Cầu lông đơn là hình thức thi đấu giữa hai người.
Quy định về vị trí đứng giao, nhận cầu
Người giao cầu đứng ở một phần sân, người còn lại đứng chéo so với người giao cầu (đứng ở phần sân còn lại ở phía đối diện). Vị trí của người giao cầu sẽ được quy định như sau.
-
Khi người giao cầu chưa ghi điểm, hoặc đạt điểm chẵn, người giao cầu sẽ đứng bên phần sân phải. Lúc này, người nhận cầu sẽ đứng ở phần sân trái của bên đối diện.
-
Nếu người giao cầu có số điểm lẻ, vị trí của họ lúc này ở phần sân trái. Tương ứng với đó thì người còn lại sẽ đứng ở phần sân phải của bên đối diện.
Quy định về khu vực tính điểm trong cầu lông là gì khi đánh đơn?
Trong thi đấu cầu lông đơn, khu vực tính điểm sẽ tính từ đường biên dọc phía trong và đường biên ngang ở ngoài. (Xem hình đỏ)
Luật chơi cầu lông đôi
Thi đấu cầu lông đôi có thể bao đôi: Đôi nữ, đôi nam và đôi nam nữ.
Quy định về vị trí đứng, giao nhận trong cầu lông là gì khi thi đấu đôi?
Trong thi đấu cầu lông đôi sẽ có một người trong đội được phép phát cầu. Người này cũng sẽ đứng ở vị trí theo quy định của luật thi đấu cầu lông cơ bản. Người giao cầu cũng phải phát cầu cho người đứng chéo phần sân của mình như luật thi đấu cầu lông đơn. Nếu như ở phần sân đối diện mà người đứng thẳng với người giao cầu nhận cầu và đánh trả thì đội đó sẽ tính là phạm luật và mất điểm. Khi giao cầu, vợt phải ngang thắt lưng.
Quy định về khu vực tính điểm
Khu vực tính điểm và giao cầu của luật thi đấu cầu lông đôi rộng hơn so với cầu lông đơn. Phạm vi được tính từ đường biên dọc phía ngoài và giới hạn bởi đường biên ngoài.
Những lỗi phổ biến thường gặp trong thi đấu cầu lông là gì?
Cầu ngoài cuộc
Cầu ngoài cuộc được tính trong các trường hợp sau:
-
Cầu chạm lưới, hoặc cột lưới và rơi xuống phần sân của người phát cầu.
-
Cầu chạm mặt sân thi đấu.
-
Cầu chạm vào cơ thể của người chơi.
-
Phát cầu lỗi (phụ thuộc vào quyết định của trọng tài).
Trong trường hợp này, lỗi sẽ tính vào của bên phát cầu và ghi điểm cho đội còn lại.
Lỗi thời gian nghỉ
-
Luật thi đấu cầu lông quy định thời gian nghỉ chỉ được tính khi set đấu kết thúc. Một vài trường hợp ngoại lệ sẽ được quy định bởi trọng tài.
-
Vận động viên không được phép trì hoãn trận đấu bằng bất kì hình thức nào để hồi phục thể lực. Mọi sự gián đoạn chỉ trọng tài mới được quyết định.
Lỗi thái độ và hành vi của Vận động viên
Vận động viên khi tham gia thi đấu cần giữ những thái độ chuẩn mực, không được phép:
-
Cố ý dùng lời nói xúc phạm tới đồng đội, đối thủ và trọng tài.
-
Không được có những tác phong vi phạm và quy định của luật thi đấu cầu lông.
-
Không được phép có những hành động làm ảnh hưởng tới trạng thái bình thường của quả cầu trong quá trình thi đấu.
Giải quyết vi phạm
Tất cả mọi quyết định xử lý vi phạm trong luật thi đấu cầu lông đều phụ thuộc vào trọng tài. Tùy theo mức độ vi phạm mà trọng tài sẽ đưa ra những quyết định như cảnh cáo hay xử phạt. Khi bị cảnh cáo 2 lần, người chơi sẽ tính là một lần phạm lỗi. Nếu phạm lỗi nhiều lần, trọng tài chính sẽ báo cáo tổng trọng tài và truất quyền thi đấu của vận động viên trong trường hợp cần thiết.
Trọng tài trong luật thi đấu cầu lông
Trong cầu lông, trọng tài là người có vai trò và trách nhiệm cao nhất để điều phối trận đấu và giải quyết những tình huống phát sinh. Có hai vị trí trọng tài trong thi đấu cầu lông: Trọng tài chính và trọng tài biên.
Trọng tài chính là người có quyền quyết định cao nhất trong trận đấu và ra quyết định trong mọi tình huống. Trọng tài biên là người có nhiệm vụ quan sát vị trí cầu trong sân hay ngoài sân và báo cáo lên trọng tài chính.
Trong một trận đấu, trọng tài có vai trò:
-
Thi hành luật cầu lông hiện hành.
-
Ra quyết định về việc bắt lỗi, đổi sân, phát cầu lại…
-
Đưa ra quyết định khi có tranh chấp và khiếu nại.
-
Đảm bảo các vận động viên nắm được đầy đủ thông tin của trận đấu.
-
Thu thập thông tin, theo dõi tiến trình và báo cáo tổng trọng tài.
Vừa rồi là những thông tin giải thích khái niệm cầu lông là gì, cùng luật thi đấu cầu lông hiện hành. Hy vọng những thông tin này đã giúp bạn hiểu hơn về bộ môn thể thao này. Đừng quên ghé Coolmate thường xuyên để có thêm thật nhiều thông tin hữu ích nhé!
