Viêm da cơ địa là một trong những căn bệnh da liễu mãn tính, gây ra những cơn ngứa ngáy dữ dội và ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Để chữa căn bệnh này, nhiều người lan truyền nhau với bài thuốc dân gian từ cây vòi voi chữa viêm da cơ địa. Liệu cây vòi voi có thực sự là một giải pháp hữu hiệu cho căn bệnh viêm da cơ địa? Hãy cùng Coolmate tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây nhé!
Cây vòi voi là gì?
Cây vòi voi có tên gọi khác là cấu vĩ trùng, đại vĩ đao, dền voi, nam độc hoạt,..., tên khoa học của loại cây này là Heliotropium indicum L. Đây là một loại cây thân thảo mọc hoang dại, thường được tìm thấy ở nhiều nơi trên khắp thế giới. Cây có những đặc điểm hình dáng và sinh học khá đặc trưng.
Cây vòi voi là một loại dược liệu được ứng dụng nhiều trong cuộc sống
Hình dáng:
-
Thân cây: Thân cây vòi voi thường mọc thẳng đứng, có lông và chiều cao trung bình khoảng 30-50cm, có khi cao tới 1m. Thân cây có nhiều nhánh, tạo thành một bụi cây rậm rạp.
-
Lá cây: Lá cây vòi voi mọc so le, không có lá kèm. Phiến lá có hình trứng thuôn hoặc hình mũi mác, gốc lá hình nêm, đầu lá nhọn, mép lá nguyên. Gân lá hình lông chim. Lá cây có màu xanh lục, mặt trên nhẵn, mặt dưới có lông.
-
Hoa: Hoa vòi voi mọc thành cụm ở ngọn thân hoặc nách lá. Cụm hoa có hình dạng cong như vòi voi, màu trắng hoặc tím nhạt. Hoa nhỏ, có 5 cánh, nhị và bầu nhụy nằm trong ống tràng hoa.
Hình dáng và đặc điểm của cây vòi voi
Đặc điểm:
-
Môi trường sống: Cây vòi voi là cây ưa sáng, có thể chịu được hạn và đất nghèo dinh dưỡng. Cây thường mọc hoang ở các bãi đất trống, ven đường, bờ ruộng, vườn tược hoặc trên các vùng đất hoang hóa.
-
Phân bố: Cây vòi voi có nguồn gốc từ các vùng nhiệt đới của châu Á. Hiện nay, cây đã phân bố rộng rãi ở nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm Việt Nam.
-
Mùa vụ: Cây vòi voi có thể mọc và ra hoa quanh năm, nhưng thường phát triển mạnh mẽ nhất vào mùa mưa.
Cây vòi voi có chứa nhiều thành phần hóa học có hoạt tính sinh học
Cây vòi voi chứa một số thành phần hóa học có hoạt tính sinh học, bao gồm:
-
Alkaloid: Heliotrine, indicine, heliotropamine,... Đây là những chất có tác dụng kháng viêm, giảm đau.
-
Flavonoid: Đây là nhóm chất có khả năng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào.
-
Tanin: Chất tanin có tác dụng làm se da, kháng khuẩn.
-
Saponin: Saponin có tác dụng kháng viêm, long đờm.
-
Acid hữu cơ: Một số acid hữu cơ có trong cây vòi voi có tác dụng kháng khuẩn, kháng nấm.
Ngoài ra, cây vòi voi còn chứa một số khoáng chất và vitamin khác.
Công dụng của cây vòi voi trong điều trị viêm da cơ địa
Cây vòi voi chữa viêm da cơ địa đã được lan truyền trong Y học Cổ truyền cho đến tận ngày nay với công dụng như sau:
1. Công dụng của cây vòi voi trong điều trị viêm da cơ địa theo kinh nghiệm dân gian
Cây vòi voi được biết đến như một phương thuốc tiềm năng để hỗ trợ điều trị viêm da cơ địa, với nhiều công dụng được truyền miệng từ đời này sang đời khác.
-
Giảm viêm, giảm ngứa: Người ta tin rằng cây vòi voi có khả năng giảm viêm nhiễm và xoa dịu cơn ngứa rát khó chịu do viêm da cơ địa gây ra. Các hoạt chất trong cây vòi voi có thể giúp làm giảm sự kích ứng và viêm nhiễm trên da, từ đó giúp giảm ngứa ngáy.
-
Làm dịu da, giảm kích ứng: Ngoài khả năng giảm viêm ngứa, cây vòi voi còn được cho là có tác dụng làm dịu da, giảm kích ứng và mẩn đỏ. Viêm da cơ địa thường khiến da trở nên nhạy cảm và dễ bị kích ứng, cây vòi voi có thể giúp làm giảm các triệu chứng này, mang lại cảm giác dễ chịu hơn cho người bệnh.
-
Kháng khuẩn, kháng viêm: Một số nghiên cứu cho thấy cây vòi voi có chứa các hoạt chất có khả năng kháng khuẩn và kháng viêm. Điều này có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng da, một biến chứng thường gặp của viêm da cơ địa.
Công dụng của cây vòi voi trong điều trị viêm da cơ địa theo kinh nghiệm dân gian
2. So sánh cây vòi voi với các phương pháp điều trị viêm da cơ địa khác
Việc lựa chọn phương pháp điều trị viêm da cơ địa phù hợp là vô cùng quan trọng để kiểm soát bệnh. Dưới đây là bảng so sánh cây vòi voi với một số phương pháp điều trị khác giúp bạn có cái nhìn tổng quan hơn:
Bảng so sánh cây vòi voi với các phương pháp điều trị viêm da cơ địa khác
Cách dùng cây vòi voi chữa viêm da cơ địa
Cây vòi voi được dân gian sử dụng để hỗ trợ điều trị viêm da cơ địa bằng nhiều cách khác nhau, cả đắp ngoài da và uống trong. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến được lưu truyền:
1. Dùng cây vòi voi để đắp ngoài vùng da bị bệnh
Việc dùng trực tiếp cây vòi voi đắp lên vùng bị bệnh mang lại hiệu quả cao. Bởi dược chất trong cây sẽ thấm dần vào cơ thể, loại bỏ tác nhân viêm nhiễm đồng thời giảm thiểu được triệu chứng viêm da cơ địa. Các bước thực hiện như sau:
-
Bước 1: Chọn những cây tươi tốt, không bị sâu bệnh hay úa vàng. Loại bỏ những lá hư hỏng để đảm bảo vệ sinh và an toàn.
-
Bước 2: Cây vòi voi sau khi thu hái cần được rửa sạch dưới vòi nước chảy để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất. Tiếp theo, ngâm cây trong nước muối pha loãng khoảng 15 phút để sát khuẩn, giúp loại bỏ các vi khuẩn có thể gây hại cho da. Sau khi ngâm, vớt cây ra và để ráo nước hoàn toàn.
-
Bước 3: Cây vòi voi đã ráo nước cần được cắt thành những khúc nhỏ để dễ dàng xay hoặc giã nát. Bạn có thể sử dụng máy xay sinh tố để xay nhuyễn cây vòi voi. Nếu không có máy xay, bạn có thể sử dụng cối để giã nát cây.
-
Bước 4: Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị viêm da cơ địa bằng nước ấm và lau khô nhẹ nhàng. Lấy cây vòi voi đã xay nhuyễn đắp trực tiếp lên vùng da cần điều trị.
-
Bước 5: Giữ nguyên lớp vòi voi đã đắp trên da khoảng 30 phút để các dược chất có thời gian thẩm thấu và phát huy tác dụng. Sau 30 phút, rửa sạch vùng da bằng nước sạch.
Dùng cây vòi voi để đắp trực tiếp vùng da bị bệnh
Để đạt hiệu quả tốt nhất, bạn nên thực hiện đắp lá vòi voi từ 1 đến 2 lần mỗi ngày. Kiên trì thực hiện cho đến khi các triệu chứng của bệnh thuyên giảm.
2. Kết hợp cây vòi voi với giấm trắng
Bên cạnh việc đắp trực tiếp thì người dùng có thể kết hợp giấm trắng với cây vòi voi để gia tăng hiệu quả. Phương pháp thực hiện như sau:
-
Bước 1: Dùng thân cây vòi voi sau khi thu hái cần được rửa sạch dưới vòi nước chảy để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất. Sau khi rửa sạch, để cây ráo nước hoàn toàn.
-
Bước 2: Thái nhỏ cây vòi voi thành những khúc nhỏ để dễ dàng nấu cùng với giấm trắng.
-
Bước 3: Cho cây vòi voi đã thái nhỏ vào nồi. Thêm vào nồi một chén giấm trắng. Đặt nồi lên bếp và đun cho đến khi cây vòi voi chuyển sang màu vàng sậm.
-
Bước 4: Dùng một chiếc khăn mỏng bọc hỗn hợp vừa thu được (cây vòi voi đã nấu với giấm trắng). Đắp chiếc khăn này lên vùng da cần điều trị. Lưu ý nhiệt độ của hỗn hợp, tránh để quá nóng gây bỏng da.
Kết hợp cây vòi voi với giấm trắng để gia tăng hiệu quả chữa bệnh
Nên thực hiện chườm bằng hỗn hợp cây vòi voi và giấm trắng 2 lần mỗi ngày để đạt hiệu quả tốt nhất. Lưu ý, không áp dụng phương pháp này với người bị viêm da cơ địa bội nhiễm hoặc da có vết thương hở.
Tham khảo ngay:
3. Dùng cây vòi voi ngâm rượu để uống
Việc sử dụng rượu ngâm cây vòi voi chữa viêm da cơ địa được dân gian truyền tai nhau mang đến hiệu quả tích cực. Bởi rượu có tác dụng sát khuẩn nên khi kết hợp với các thành phần dược chất trong cây vòi voi sẽ đạt hiệu quả tốt hơn.
- Bước 1: Chuẩn bị cây vòi voi, lấy cả phần rễ của cây vòi voi để tận dụng tối đa dược chất.
- Bước 2: Cây vòi voi sau khi thu hái cần được rửa sạch với nước để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất. Sau đó cắt thành từng khúc nhỏ để dễ dàng ngâm rượu và giúp các hoạt chất trong cây dễ dàng hòa tan vào rượu.
- Bước 3: Tráng các khúc vòi voi đã chặt qua một lớp rượu trắng có nồng độ khoảng 40-45 độ. Xếp các khúc vòi voi đã tráng rượu vào bình thủy tinh. Nên sử dụng bình thủy tinh để đảm bảo an toàn và không làm ảnh hưởng đến chất lượng của rượu ngâm.
- Bước 4: Đổ rượu trắng vào bình sao cho ngập hoàn toàn phần vòi voi đã xếp. Đảm bảo tất cả các khúc vòi voi đều được ngâm trong rượu.
- Bước 5: Đậy kín nắp bình và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp. Để rượu ngâm trong khoảng thời gian nhất định (thường là vài tuần) cho đến khi rượu chuyển sang màu vàng là có thể sử dụng được.
Dùng câu vòi voi để ngâm rượu uống trực tiếp
Mỗi ngày, người bệnh nên dùng một chén rượu nhỏ. Dùng bông gòn thấm rượu và thoa trực tiếp lên vùng da bị viêm ngứa. Mát xa nhẹ nhàng để tinh chất vòi voi thấm sâu vào da.
4. Uống trực tiếp nước cỏ cây vòi voi
Bên cạnh việc sử dụng ngoài da, việc uống nước sắc từ cây vòi voi còn được cho là có thể hỗ trợ điều trị viêm da cơ địa từ bên trong, giúp giảm các triệu chứng viêm nhiễm và ngứa ngáy. Tuy nhiên, với phương pháp này người dùng cần chú ý đến liều lượng bởi nếu sử dụng quá nhiều sẽ gây nên những tác dụng không mong muốn.
-
Bước 1: Rửa sạch một ít cây vòi voi tươi hoặc khô.
-
Bước 2: Cho cỏ vòi voi đã chuẩn bị vào ấm đun cùng với 1,5 lít nước lọc. Đun cho đến khi sắc lại còn 1 cốc nước.
-
Bước 3: Loại bỏ phần bã cây, chắt lấy nước cốt vòi voi. Chia nước cốt vòi voi thành 2 lần uống hết trong ngày.
Đun nước vòi voi để uống trực tiếp gia tăng hiệu quả
Người bệnh nên kiên trì sử dụng ít nhất là 10 ngày để đạt được kết quả như mong đợi.
Những lưu ý khi sử dụng cây vòi voi
1. Các tác dụng phụ có thể xảy ra
Mặc dù cây vòi voi có nguồn gốc từ thiên nhiên, nhưng không có nghĩa là nó hoàn toàn không gây ra tác dụng phụ. Một số tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng cây vòi voi bao gồm:
-
Kích ứng da: Một số người có thể bị kích ứng da khi tiếp xúc với cây vòi voi, đặc biệt là khi sử dụng không đúng cách hoặc có làn da nhạy cảm. Các triệu chứng kích ứng có thể bao gồm ngứa, đỏ, rát, hoặc phát ban.
-
Ngộ độc: Cây vòi voi chứa một số hoạt chất có thể gây ngộ độc nếu sử dụng quá liều hoặc không đúng cách. Các triệu chứng ngộ độc có thể bao gồm buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, hoặc thậm chí là các vấn đề về thần kinh.
Sử dụng cây vòi voi chữa viêm da cơ địa có thể gây tác dụng phụ
2. Những đối tượng không nên sử dụng cây vòi voi
Một số đối tượng nên tránh sử dụng cây vòi voi hoặc cần thận trọng khi sử dụng, bao gồm:
-
Phụ nữ có thai và cho con bú: Các hoạt chất trong cây vòi voi có thể gây ảnh hưởng đến thai nhi và trẻ sơ sinh, vì vậy phụ nữ có thai và cho con bú nên tránh sử dụng cây này.
-
Trẻ em: Trẻ em là đối tượng nhạy cảm, dễ bị ảnh hưởng bởi các tác dụng phụ của thuốc. Do đó, không nên tự ý sử dụng cây vòi voi cho trẻ em khi chưa có sự hướng dẫn của bác sĩ.
-
Người có tiền sử dị ứng: Nếu bạn có tiền sử dị ứng với bất kỳ loại thuốc hoặc thảo dược nào, hãy thận trọng khi sử dụng cây vòi voi.
-
Người có các bệnh lý nền: Những người có các bệnh lý nền như bệnh gan, thận, tim mạch, hoặc các bệnh về thần kinh cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng cây vòi voi.
Phụ nữ có thai và cho con bú không nên sử dụng cây vòi voi
3. Tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu
Trước khi quyết định sử dụng cây vòi voi để điều trị viêm da cơ địa, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu. Bác sĩ sẽ giúp bạn đánh giá tình trạng bệnh, xác định xem cây vòi voi có phù hợp với bạn hay không và hướng dẫn bạn cách sử dụng đúng cách để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Nên đi khám và tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu
Cây vòi voi chữa viêm da cơ địa là dược liệu được lưu truyền trong y học cổ truyền. Mong rằng qua chia sẻ của Coolmate trên đây sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về việc dùng loại dược liệu này. Và đừng quên theo dõi Coolmate để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về đời sống nhé!