Được mệnh danh là môn thể thao dành cho những người có “tinh thần thép", triathlon không chỉ thách thức giới hạn thể chất, mà còn là một bài kiểm tra sức mạnh tinh thần và ý chí của người tham gia. Vậy triathlon là gì? Hãy cùng Coolmate tìm hiểu tất tần tật về triathlon trong bài viết dưới đây để xem bộ môn thể thao này có gì “ghê gớm".
Triathlon là gì?
Trialthlon là một môn thể thao ngoài trời gồm 3 môn phối hợp là Bơi - Đạp xe - Chạy bộ được thực hiện liên tiếp mà không nghỉ giữa các phần thi. Mỗi phần thi có một khoảng cách riêng và được thực hiện theo một thứ tự cố định: bơi lội thường là phần đầu tiên, tiếp theo là đạp xe, và cuối cùng là chạy bộ. Môn thể thao này đòi hỏi sự kết hợp của sức bền, kỹ năng và sự chịu đựng cao, bởi vì các vận động viên phải duy trì thể lực qua ba thử thách liên tục trong vòng 10 tiếng mà không có thời gian nghỉ ngơi đáng kể.
Triathlon là bộ môn thể thao dành cho những người có “tinh thần thép"
Trước khi được chính thức đưa vào các đấu trường thể thao quy mô lớn, Triathlon ra đời vào cuối những năm 1970 tại Mỹ, xuất phát từ một sự kiện thử thách thể lực cho các vận động viên yêu thích nhiều môn thể thao. Môn thể thao này được sáng lập bởi Jack Johnstone và Don Shanahan, hai người sáng lập cuộc thi đầu tiên, có tên gọi là "Công thức truyền thống" ở San Diego, California, vào năm 1974. Cuộc thi này kết hợp ba môn thể thao: bơi, đạp xe và chạy, với khoảng cách lần lượt là 1,5 km bơi, 40 km đạp xe và 10 km chạy.
Từ đó, triathlon phát triển và trở thành một môn thể thao phổ biến, với các giải đấu quốc tế, trong đó có sự kiện Triathlon World Championship, được tổ chức tại Hawaii, nơi có những giải đấu mang tính huyền thoại.
Phân loại Triathlon dựa trên cự ly thi đấu
Triathlon được chia thành nhiều loại khác nhau dựa trên trình độ của thí sinh. Mỗi loại sẽ có quãng đường đua khác nhau, thích hợp với vận động viên tân bình và chuyên nghiệp. Dựa trên cự ly thi đấu, Triathlon được chia thành các loại dưới đây.
Sprint Triathlon
Sprint Triathlon
Đây là cự ly ngắn nhất và phù hợp nhất cho người mới bắt đầu hoặc những người muốn thử sức với môn Triathlon. Với Sprint, các vận động viên sẽ cần bởi 750m, đạp xe 20km và chạy marathon 5km.
Olympic Triathlon
Cự ly này được coi là tiêu chuẩn trong các cuộc thi Triathlon và cũng là cự ly thi đấu tại Thế vận hội Olympic. Olympic Triathlon được thi đấu trong các giải đấu lớn, bao gồm 1.5km bơi, 40km đạp xe và 10km chạy bộ. Cự ly này yêu cầu sự cân bằng giữa sức bền và tốc độ, thích hợp cho các vận động viên có trình độ trung cấp.
Chỉ các vận động viên đạt chuẩn đại diện quốc gia mới được tham gia Olympic Triathlon
Khác với các loại hình 3 môn phối hợp khác, Olympic Triathlon không được tổ chức rộng rãi cho tất cả mọi người. Chỉ có vận động viên đạt chuẩn mới được đại diện quốc gia để được tham dự Olympic Triathlon.
Half Ironman Triathlon
Loại hình Half Iroman Triathlon
Đây là loại hình 3 môn phối hợp dài gấp đôi cự ly Olympic và đòi hỏi sự bền bỉ cao hơn rất nhiều. Phù hợp với những vận động viên đã có kinh nghiệm và muốn thử thách bản thân. Với loại hình này, các vận động viên sẽ phải bơi 1,9km, đạp xe 90km và chạy marathon tới 21,1 km.
Full Ironman Triathlon
Full Ironman là loại hình khó nhất với cực ly “khủng" và khắc nghiệt nhất trong các cuộc thi Triathlon
Chỉ những vận động viên có thể lực xuất sắc và ý chí sắt đá mới có thể hoàn thành được cự ly này. Để hoàn thành chặng đua Full Ironman, các vận động viên phải sử dụng hết sức lực và lý trí để vượt qua 3,8km bơi, 180km đạp xe và 42,195km chạy marathon.
Tập luyện như thế nào để chuẩn bị thi Triathlon?
Đến đây, chắc hẳn bạn đã hiểu rõ hơn Triathlon là gì cũng như các loại cự ly chuẩn của bộ môn thể thao này. Ba môn phối hợp là bộ môn có độ khắc nghiệt cao, đòi hỏi vận động viên phải có sự rèn luyện khoa học và hợp lý để chuẩn bị sẵn sàng cả về sức khoẻ lẫn tinh thần. Nếu bạn đang muốn thử sức với Triathlon, dưới đây là bảng kế hoạch bao quát bạn có thể tham khảo:
Tập bơi cơ bản
Tập bơi để biết cách điều hoà nhịp thở tương đương với quãng đường bơi
Bơi được xem là chặng đua nhiều thách thức nhất của Triathlon. Trong đó, làm thế nào để duy trì sức bền, phối hợp nhịp thở tương đương với quãng đường bơi là kỹ năng quan trọng nhất.
Kỹ thuật bơi: Để bơi hiệu quả, bạn cần cải thiện kỹ thuật bơi của mình, đặc biệt là kỹ thuật bơi ếch và bơi tự do. Bạn có thể tham gia các lớp học bơi hoặc tự luyện tập bằng cách tham khảo các video hướng dẫn.
Lịch tập bơi theo tuần:
Tập đạp xe
Đạp xe leo dốc sẽ giúp cải thiện thể lực nhanh chóng hơn
Trong Triathlon, phần thi đạp xe được xem là phần thi “bứt tốc", góp phần quyết định thành tích cuối cùng của vận động viên.
Kỹ thuật đạp xe: Bắt đầu với các bài tập cơ bản để cải thiện khả năng giữ thăng bằng và điều khiển xe. Sau đó, tập luyện với các bài tập chạy đạp liên tục, giúp xây dựng sức bền.
Tăng độ khó: Luyện tập trên các địa hình khác nhau như đồi dốc, đường phẳng, hoặc đạp xe lên dốc để xây dựng sức mạnh cơ bắp.
Lịch luyện tập theo tuần:
Đặc biệt, để cải thiện thể lực nhanh hơn, hãy thử đạp xe ở các địa hình đồi dốc. Một số cuộc đua 3 môn phối hợp sẽ yêu cầu thí sinh phải vượt qua các vùng đồi núi. Vì vậy việc tập luyện trước sẽ rất có lợi cho bạn.
Tập chạy cơ bản
Tập chạy cơ bản
So với 2 loại hình trên, tập chạy có lẽ là kiểu vận động quen thuộc và cần chuẩn bị ít nhất. Bạn chỉ cần một đôi giày chạy chất lượng và một bộ quần áo thoải mái là đã có thể bắt đầu buổi tập.
Kỹ thuật chạy: Bắt đầu với các bài chạy ngắn khoảng 5-10 km và dần dần tăng quãng đường để xây dựng sức bền và thể lực. Sau đó, luyện tập chạy trên các bề mặt như đường nhựa, đường đất, đồi dốc để cải thiện khả năng kiểm soát và sức bền.
Lịch tập chạy:
Để có thể trang bị tốt nhất cho chuyến chạy bộ, bạn nên lưu ý về quần áo chạy bộ đảm bảo thấm hút mồ hôi tốt và ứng dụng công nghệ hiện đại, đem đến sự thoải mái cho bạn.
Những điều cần chuẩn bị trước, sau và trong khi tham gia thi 3 môn phối hợp
Nếu bạn đã hoàn toàn sẵn sàng về thể lực và tinh thân để đối diện với các thử thách “khó nhằn" của 3 môn phối hợp, dưới đây là một vài lưu ý để chuẩn bị cho bản thân trước, trong và sau chặng đua.
Chuẩn bị trước ngày đua
- Đảm bảo xe đạp ở trong trạng thái tốt nhất. Lốp xe nên được thay mới, phanh phải được căng lại và các chi tiết của xe cũng cần được gia cố chắc chắn.
- Sạc pin cho các thiết bị hỗ trợ tập luyện.
- Ghi tên hoặc dán nhãn lên đồ dùng cá nhân như giày, xe đạp,...Nếu ban tổ chức yêu cầu, hãy dán giấy phản quang lên đồ dùng cá nhân.
- Xem lại chặng đua để lên kế hoạch và sắp xếp dụng cụ phù hợp.
- Hạn chế sử dụng những thiết bị mới hoàn toàn.
- Đọc kỹ hướng dẫn về cuộc đua.
Hãy kiểm tra và bảo dưỡng xe đạp trước ngày đua
Đêm trước khi diễn ra cuộc đua
- Kiểm tra và sắp xếp lại thiết bị một lần cuối. Nếu có thể, trước đó bạn nên lên danh sách những đồ cần mang rồi đánh dấu trong quá trình kiểm tra. Bạn có thể phân chia các loại thiết bị vào từng túi riêng để tránh nhầm lẫn.
- Ăn uống hợp lý: Nạp thêm thực phẩm giày protein, chất béo; bổ sung nhiều tinh bột và tránh ăn đồ lạ hoặc các món có thể gây ảnh hưởng tới tiêu hoá.
- Ngủ sớm, ngủ ngon để nâng cao tinh thần cho cuộc đua ngày hôm sau.
Buổi sáng ngày đua
- Ăn sáng bằng các loại thực phẩm quen thuộc. Hãy chọn các loại tình bột hấp thụ chậm như khoai lang, yến mạch để cung cấp đầy đủ năng lượng cho cơ thể mà không gây đầy bụng.
- Mặc quần áo phù hợp với thời tiết. Nếu trời lạnh, hãy mặc đồ theo lớp để có thể bởi bỏ dễ dàng khi đua.
- Đến trước thời gian bắt đầu khoảng 1 tiếng để tìm chỗ đỗ xe và chuẩn bị các công đoạn cần thiết trước khi đua.
- Mang theo đầy đủ số dự thi và giấy tờ cần thiết.
- Mang theo các “túi nhu cầu đặc biệt" đựng đồ ăn, thức uống, đồ dùng không vi phạm quy chế thi đấu. Những chiếc túi này sẽ được các tình nguyện viên mang đến địa điểm chuyển tiếp của bạn.
- Nắm rõ thời gian ở khu vực chuyển tiếp.
Ăn sáng bằng các thực phẩm giàu protein, chất béo và tinh bột hấp thụ chậm
Làm quen với khu vực chuyển tiếp
Trước khi bắt đầu cuộc đua, việc đến sớm và làm quen với khu vực tuyển tiếp sẽ giúp bạn có thể chủ động hơn khi thực hiện giai đoạn chuyển đổi đầu tiên (T1) từ bơi sang đạp xe và giai đoạn chuyển đổi thứ 2 (T2) từ đạp xe sang chạy.
Bạn được phép tự chọn vị trí cho bản thân ở khu vực chuyển tiếp. Hãy cố gắng chọn các vị trí ở cuối hàng, gần lối ra vì đây là vị trí tiện để đi xe đạp ra nhất. Trước khi bắt đầu cuộc đua, bạn có thể đánh dấu vị trí bằng một vật dễ thấy như khăn, cờ, ruy băng để dễ tìm hơn, tiết kiệm thời gian chuyển tiếp.
Tại khu vực chuyển tiếp, bạn chỉ nên mang theo đồ dùng cần thiết để không chiếm quá nhiều không gian để đồ. Hãy đặt các đồ dùng của bạn lên khăn để đứng lên đó, vừa lau chân sau bơi vừa đội mũ bảo hiểm chuẩn bị đạp xe. Đừng quên chuẩn bị sẵn một chai nước rửa chân và bổ sung nước sau bơi.
Làm quen và sắp xếp đồ đạc trước ở khu vực chuyển tiếp để tiết kiệm thời gian
Đặc biệt, bạn nên nhanh chóng gắn số báo danh vào khung xe đạp, mũ bảo hiểm và quần áo, tránh gấp hoặc cắt số báo danh để không vi phạm quy chế. Bạn cũng nên mang theo nước và đồ ăn trên đường đạp xe và bọc bảo vệ cho các thiết bị nếu thấy thời tiết xấu.
Sau khi kết thúc cuộc đua
Sau khi kết thúc 3 nội dung của Trialthlon, chắc chăn cơ thể bạn sẽ thấm mệt. Bạn nên uống nước điện giải để bù khoáng, mặc áo để giữ nước và đi bộ nhẹ để tránh bị chuột rút. Bạn có thể cởi bỏ giày, mang dép thoáng để nghỉ ngơi. Sau từ 30 phút đến 45 phút sau cuộc đua, hãy nạp năng lượng cho cơ thể bằng các loại thực phẩm giàu protein.
Một số mẹo hữu ích khi thi đấu Triathlon
Không thể phủ nhận độ khó của 3 môn phối hợp. Để hoàn thành cuộc đua, bạn không chỉ cần một cơ thể khoẻ mạnh, mà còn cần một ý chí mạnh mẽ. Bên cạnh những kế hoạch tập luyện khoa học để chuẩn bị cho cuộc đua, các vận động viên chuyên nghiệp còn có không ít mẹo để việc thực hiện các nội dung thi trở nên dễ dàng hơn. Vậy các mẹo khi thi đấu Trialthon là gì? Hãy cùng khám phá một số bí quyết thực hiện 3 nội dung thi đấu của trialthlon trong phần dưới đây.
Các vận động viên có không ít các mẹo hữu ích khi thi 3 môn phối hợp
Mẹo khi thi bơi
- Nếu bắt đầu bơi ở mực nước ngang eo, hãy lặn về đằng trước, rồi dồn sức và vào tư thế bơi một cách nhanh chóng. Còn nếu bạn bắt đầu bơi ở ngay bờ biển, hãy chạy xuống nước, đè lên cát để tiến về phía trước.
- Trong quá trình bơi bạn không thể tránh được va chạm với đối thủ, hãy duy trì thăng bằng và giữ bình tĩnh để tiếp tục chặng đua.
- Tránh bơi lệch điểm đích.
- Nếu bị rơi kính bơi, hãy đeo ngược ra sau lưng để tiếp tục bơi.
- Tìm tàu cứu hộ để nghỉ ngơi nếu cảm thấy cơ thể quá mệt mỏi.
Mẹo khi đua xe đạp
- Chuẩn bị đủ nước cho cuộc đua, đặc biệt là nước điện giải hoặc các thức uống có chứa carbonhydrate.
- Đạp xe theo một hàng, trừ những đoạn cần sang đường.
- Bạn không nên đạp ngay sau xe của bạn thi để tránh bị thương.
- Giảm tốc độ khi đến gần khu vực chuyển đổi.
- Nhớ vị trí đỗ xe để dỡ đồ và di chuyển nhanh hơn.
Nên đạp xe theo 1 hàng khi thi đấu triathlon
Mẹo khi chạy marathon
- Giữ cơ thể ổn định và thư giãn; nhưng tinh thần phải luôn trong trạng thái tập trung cao độ.
- Bổ sung nước trong quá trình chạy bộ.
Lời kết
Dù có thể là một thử thách không nhỏ, nhưng không thể phủ nhận sự hấp dẫn mà Triathlon mang lại. Bộ môn này không chỉ giúp người tham gia vượt qua giới hạn của bản thân mà còn mang đến cảm giác hưng phấn khi hoàn thành mục tiêu đã đề ra. Chính vì vậy, Triathlon ngày càng thu hút được sự quan tâm rộng rãi.
Hy vọng qua những thông tin Coolmate đã cung cấp ở trên đã giúp bạn đã hiểu rõ Triathlon là gì. Nếu có thể, hãy thử sức với bộ môn này để thách thức giới hạn của bản thân. Đừng quên tiếp tục theo dõi CoolBlog để khám phá thêm nhiều kinh nghiệm hay ho về chăm sóc sức khoẻ và làm đẹp cho phái mạnh bạn nhé!